Wedgwood naar Romer: Een Reis door de Geschiedenis van Temperatuur
Stel je voor dat je een 18e-eeuwse pottenbakker bent, werkend in een rokerige ovenruimte. Je moet precies weten wanneer de klei de perfecte hardheid bereikt, maar thermometers zoals wij die kennen bestaan nog niet. Welkom in de wereld van Josiah Wedgwood en Ole Rømer, twee pioniers die hun eigen temperatuurschalen ontwikkelden. In dit artikel duiken we in hun verhaal en leer je hoe je Wedgwood naar Romer omrekent alsof het kinderspel is.
(1 °W x 138,9 + 20) * 0,525 + 7,5 = 90,923 °Rø
Gerelateerde berekeningen
Unitdefinities
Wat is een Wedgwood (°W)?
De Wedgwood-schaal, bedacht door Josiah Wedgwood, meet temperatuur aan de hand van kleikrimping. Elke eenheid (°W) staat voor een specifieke krimpverhouding bij verhitting. Deze schaal was revolutionair voor kwaliteitscontrole in de keramiekindustrie, hoewel hij tegenwoordig vooral historische waarde heeft.
- Symbool: °W
- Gebruik: Historische temperatuurmeting in pottenbakkerijen
- Definitie: 1°W ≈ 138.9°C boven 20°C basis
Wat is een Romer (°Rø)?
De Romer-schaal, ontwikkeld door de Deense astronoom Ole Rømer, gebruikt het vriespunt van water (7.5°Rø) en het kookpunt (60°Rø) als referentie. Het was een vroege poging om temperatuur te standaardiseren, en inspireerde later de Fahrenheit-schaal.
- Symbool: °Rø
- Gebruik: Historische wetenschappelijke metingen in Scandinavië
- Definitie: 1°Rø = 40/21°C + 7.5
Conversieformule
Om Wedgwood naar Romer om te zetten, gebruik je deze formule:
°Rø = (°W × 138.9 + 20) × 0.525 + 7.5
Voor omgekeerde conversie:
°W = ((°Rø - 7.5) ÷ 0.525 - 20) ÷ 138.9
Voorbeeldberekeningen
- 2°W naar Romer
(2 × 138.9 + 20) = 297.8°C
297.8 × 0.525 = 156.345
156.345 + 7.5 = 163.845°Rø - 5°W naar Romer
(5 × 138.9 = 694.5) + 20 = 714.5°C
714.5 × 0.525 = 375.1125
375.1125 + 7.5 = 382.6125°Rø
Conversietabellen
Wedgwood naar Romer
| Wedgwood (°W) | Romer (°Rø) |
|---|---|
| 1 | 90.9 |
| 2 | 163.8 |
| 3 | 236.8 |
| 4 | 309.8 |
| 5 | 382.6 |
| 6 | 455.5 |
| 7 | 528.4 |
| 8 | 601.3 |
| 9 | 674.2 |
| 10 | 747.1 |
Historische context
Josiah Wedgwood was een Engels pottenbakker die leefde in de 18e eeuw en is vooral bekend voor zijn werk in de keramiekindustrie. Zijn schaal was een praktische oplossing voor een brandend probleem: hoe meet je hoge temperaturen zonder moderne instrumenten? Door kleicilinders te verhitten en hun krimp te analyseren, kon hij oventemperaturen schatten met verbazingwekkende precisie voor die tijd.
Ole Rømer, aan de andere kant, was een veelzijdige Deense wetenschapper. Behalve zijn temperatuurschaal ontwikkelde hij revolutionaire astronomische instrumenten. Ironisch genoeg werd zijn temperatuurschaal vooral populair in de keuken, waar koks ermee experimenteerden om sauzen perfect te laten binden.
Wetenswaardigheden
- Keramische erfenis: Wedgwoods kleindochter trouwde met Charles Darwin, wat een fascinerende link legt tussen keramiek en evolutiebiologie.
- Rømers precisie: Ole Rømer berekende als eerste de snelheid van het licht met behulp van Jupiter manen, lang voordat temperatuur zijn aandacht trok.
- Industriële revolutie: De Wedgwood-schaal speelde een cruciale rol in de massaproductie van porselein tijdens de 19e eeuw.
- Kookkunst: Sommige Deense historische kookboeken gebruiken nog steeds Rømer-temperaturen voor traditionele recepten.
- Museumstukken: Originele Wedgwood-ovens met temperatuurmeters zijn te zien in het Victoria and Albert Museum in Londen.
FAQ
Dit is vooral handig voor historisch onderzoek of het interpreteren van oude technische documenten, bijvoorbeeld in de keramiekindustrie.
De Romer-schaal werd vooral in Denemarken en delen van Europa gebruikt voordat Celsius populair werd.
De formule is gebaseerd op historische gegevens, maar kan kleine afwijkingen hebben door verschillen in meetmethoden.
Nee, beide eenheden zijn vervangen door standaarden zoals Celsius en Kelvin, maar blijven interessant voor geschiedenisliefhebbers.
Zeker! Gebruik simpelweg de calculator hierboven en vul de Romer-waarde in.