Newton naar Wedgwood: Historische Temperatuurschalen
Isaac Newton ontwikkelde niet alleen de mechanica, maar ook een eigen temperatuurschaal. Deze "Newton-schaal" (°N) verschilt fundamenteel van Josiah Wedgwoods keramische temperatuurschaal (°W). Laten we deze twee historische systemen vergelijken.
1 °N x 1 = 1 °W
Gerelateerde berekeningen
Unitdefinities
Newtons temperatuurschaal (°N)
- Oorsprong: Ontwikkeld door Isaac Newton rond 1700
- Referentiepunten:
- 0°N: Vriespunt van water
- 12°N: Lichaamstemperatuur
- 34°N: Kookpunt van water
- Uniek aspect: Newton gebruikte lijnzaadolie-expansie voor kalibratie
Wedgwood temperatuurschaal (°W)
- Oorsprong: Ontwikkeld door Josiah Wedgwood circa 1782
- Referentie: Gebaseerd op kleikrimp bij verhitting
- Conversie: 1°W ≈ 130°C (geen lineaire relatie met °N)
Conversieformules
Omdat beide schalen verschillende referenties gebruiken, is een directe conversie niet mogelijk. Via Celsius kunnen we relateren:
[ °N = °C \times \frac{33}{100} ] [ °W \approx \frac{°C}{130} ]
Dus indirect: [ °W \approx \frac{°N \times 100}{33 \times 130} ]
Voorbeeldberekeningen
- Newton naar Wedgwood:
- 17°N (≈51.5°C) → 51.5/130 ≈ 0.4°W
- Wedgwood naar Newton:
- 2°W (≈260°C) → 260×0.33 ≈ 85.8°N
Conversietabellen
Newton naar Wedgwood
| Newton (°N) | Celsius (°C) | Wedgwood (°W) |
|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 |
| 12 | 36.4 | 0.28 |
| 17 | 51.5 | 0.4 |
| 34 | 103 | 0.79 |
Wedgwood naar Newton
| Wedgwood (°W) | Celsius (°C) | Newton (°N) |
|---|---|---|
| 0.5 | 65 | 21.5 |
| 1 | 130 | 42.9 |
| 2 | 260 | 85.8 |
| 3 | 390 | 128.7 |
Historische context
Newton publiceerde zijn temperatuurschaal in 1701 in de 'Scala Graduum Caloris'. Hij observeerde dat lijnzaadolie bij verwarming lineair uitzette. Wedgwood ontwikkelde zijn schaal 80 jaar later voor praktisch keramiekgebruik, zonder kennis van Newtons werk.
Interessant genoeg:
- Newtons 12°N (lichaamstemperatuur) was iets te laag (≈36.4°C)
- Wedgwoods 1°W bleek later ≈130°C te zijn
- Beide schalen werden vervangen door Celsius en Fahrenheit
Wetenswaardigheden
- Experimenteel verschil: Newton mat in kleine stappen (0.25°N), Wedgwood in hele °W
- Materiaalgebruik: Newton koos voor vloeistof, Wedgwood voor vaste stof (klei)
- Industriële toepassing: Wedgwoods schaal bleef tot 1840 in gebruik
- Wetenschappelijke precisie: Newtons methode was theoretischer, Wedgwoods praktischer
- Moderne echo: Beide schalen inspireerden latere temperatuurmetingen
FAQ
Dit is relevant voor historisch-wetenschappelijk onderzoek naar 18e-eeuwse temperatuurmetingen in verschillende disciplines.
Newton gebruikte lijnzaadolie als referentie: 0°N bij vriespunt, 7.5°N bij lichaamstemperatuur, en 34°N bij kokend water.
Voor zijn tijd verrassend accuraat, met een lineaire schaalverdeling die later door Fahrenheit werd verfijnd.
Specifiek voor keramiek: 1°W kwam overeen met ~130°C, gebaseerd op waarneembare kleikrimp.
Nee, ze werden onafhankelijk ontwikkeld, maar historische documenten tonen soms beide metingen voor experimenten.