Kelvin naar Delisle: Een stoomcursus voor nieuwsgierige geesten
(373,15 - 1 K) x 1,5 = 558,225 °D
Gerelateerde berekeningen
Heb je ooit een recept uit 1732 proberen te volgen en je afgevraagd waarom de oven op "150 Delisle" moest? Of ben je gewoon gefascineerd door obscure temperatuurschalen? Geen zorgen, deze gids maakt van jou een pro in het omrekenen van Kelvin naar Delisle. En nee, je hoeft geen wiskundegenie te zijn.
Stel je voor: het is 1732, en Joseph-Nicolas Delisle bedenkt een temperatuurschaal waarbij water kookt bij 0 °D en bevriest bij 150 °D. Ja, je leest het goed. Hoe heter, hoe lager het getal. Nu, 300 jaar later, kun je met onze tool moeiteloos schakelen tussen dit historische systeem en de moderne Kelvin.
Unitdefinities
Wat is een Kelvin (K)?
- Beschrijving: De SI-eenheid voor thermodynamische temperatuur, absoluut nulpunt is 0 K.
- Symbool: K (zonder °)
- Gebruik: Natuurwetenschappen, ruimteonderzoek, cryogenica.
- Definitie: 1/273,16e van de thermodynamische temperatuur van het tripelpunt van water.
Wat is een Delisle (°D)?
- Beschrijving: Een 18e-eeuwse omgekeerde schaal waar temperatuur daalt naarmate het warmer wordt.
- Symbool: °D
- Gebruik: Historisch Rusland.
- Definitie: Gebaseerd op water: kookpunt = 0 °D, vriespunt = 150 °D. Elke graad komt overeen met 2/3 Kelvin.
Conversieformule
Van Kelvin naar Delisle:
°D = (373,15 − K) × 1,5
Van Delisle naar Kelvin:
K = 373,15 − (°D ÷ 1,5)
Voorbeeldberekeningen
Voorbeeld 1: 300 K naar Delisle
(373,15 - 300) = 73,15
73,15 × 1,5 = 109,725 °D
Voorbeeld 2: 500 K (heetter dan Venus!) naar Delisle
(373,15 - 500) = -126,85
-126,85 × 1,5 = -190,275 °D (ja, negatieve Delisle bestaat)
Conversietabellen
Kelvin naar Delisle
| Kelvin (K) | Delisle (°D) |
|---|---|
| 0 | 559.725 |
| 100 | 409.725 |
| 200 | 259.725 |
| 273.15 | 150.0 |
| 300 | 109.725 |
| 373.15 | 0.0 |
Delisle naar Kelvin
| Delisle (°D) | Kelvin (K) |
|---|---|
| 600 | -26.85 |
| 400 | 106.52 |
| 200 | 239.90 |
| 150 | 273.15 |
| 0 | 373.15 |
| -100 | 439.98 |
Een reis door de temperatuurgeschiedenis
Joseph-Nicolas Delisle, een Franse astronoom, creëerde zijn schaal voor een Russische atlas in 1732. Grappig genoeg was zijn originele schaal omgekeerd ten opzichte van wat we nu kennen: 0 °D voor kokend water, 150 °D voor bevriezing. Het systeem werd 8 jaar gebruikt in Sint-Petersburg voor Newton het verdrong.
Lord Kelvin daarentegen introduceerde zijn absolute schaal in 1848. Zijn geniale inzicht? Een temperatuurschaal zonder negatieve getallen, waar 0 K (-273,15°C) het punt is waar alle moleculaire beweging stopt.
Wist je dat?
- Omgekeerde wereld: 100 °D is kouder dan 50 °D. Probeer dat maar eens uit te leggen zonder formules!
- Russisch experiment: Delisle's schaal werd gebruikt in de eerste gedetailleerde weerkaarten van Siberië.
- Foutje bedankt: De originele Delisle thermometers hadden vaak meetfouten tot 3 °D door primitieve kwikzuilen.
- Kosmische kou: Het heelal heeft een achtergrondtemperatuur van 2.725 K – dat is 555,64 °D.
- Kookpunt drama: In 1740 paste Delisle zelf zijn schaal aan naar 0 °D voor smeltend ijs, 150 °D voor kokend water. Te laat voor populariteit.
FAQ
Dit is handig voor historische vergelijkingen, bijvoorbeeld bij het bestuderen van oude Russische wetenschappelijke teksten waar de Delisle-schaal ooit populair was.
De formule garandeert wiskundige precisie, maar praktische nauwkeurigheid hangt af van afronding. Wij adviseren drie decimalen voor detail.
Nauwelijks. Het is een curiositeit geworden, maar verschijnt soms in academische discussies over temperatuurgeschiedenis.
Beide schalen zijn lineair. Delisle begint bij 559.725 (°D) voor 0 K en daalt met 1,5 °D per Kelvin-stijging, vandaar (373,15 - K) × 1,5.
Omdat het een absolute schaal is. ‘Kelvin’ is een eenheid, geen relatieve maat zoals Celsius. Schrijf dus 300 K, niet 300°K.