Delisle naar Réaumur: Een Reis door de Geschiedenis van Temperatuur
Stel je voor: je leest een 18e-eeuws Frans wetenschappelijk journaal en komt een temperatuur van 100°De tegen. Wat betekent dat in moderne termen? Geen paniek, met onze converter vertaal je zulke historische meetwaarden moeiteloos naar Réaumur—een andere klassieke schaal. Hier ontdek je niet alleen hoe de conversie werkt, maar ook waarom deze twee eenheden ooit zo populair waren.
(100 - 1 °De x 2÷3) * 4/5 = 79,467 °Ré
Gerelateerde berekeningen
Unitdefinities
Wat is een Delisle (°De)?
- Beschrijving: Een omgekeerde temperatuurschaal waar warmer weer lagere waarden geeft.
- Symbool: °De
- Gebruik: Historisch gebruikt in Rusland en Frankrijk (18e eeuw).
- Definitie: Vriespunt water = 150°De, kookpunt = 0°De. Elke graad komt overeen met 2/3°C daling.
Wat is een Réaumur (°Ré)?
- Beschrijving: Een industriële schaal ontwikkeld voor praktisch gebruik.
- Symbool: °Ré
- Gebruik: Populair in 19e-eeuwse Europese industrie, vooral bij glas- en kaasproductie.
- Definitie: Vriespunt water = 0°Ré, kookpunt = 80°Ré. Eén graad Réaumur = 1,25°C.
Conversieformule
Om Delisle naar Réaumur om te rekenen, gebruik je deze formule:
°Ré = (100 - °De × 2/3) × 4/5
Voorbeeld 1:
75°De = (100 - 75 × 2/3) × 4/5
= (100 - 50) × 0,8
= 40°Ré
Voorbeeld 2:
300°De (extreem koud!) = (100 - 300 × 2/3) × 4/5
= (100 - 200) × 0,8
= -80°Ré (wat onmogelijk is, aangezien Réaumur stopt bij 0°Ré voor bevriezing).
Conversietabellen
Delisle naar Réaumur
| Delisle (°De) | Réaumur (°Ré) |
|---|---|
| 0 | 80 |
| 50 | 53,33 |
| 100 | 26,67 |
| 150 | 0 |
| 200 | -26,67 |
| 250 | -53,33 |
Réaumur naar Delisle
| Réaumur (°Ré) | Delisle (°De) |
|---|---|
| 0 | 150 |
| 20 | 112,5 |
| 40 | 75 |
| 60 | 37,5 |
| 80 | 0 |
| 100 | -37,5 |
Historische context en gebruik
De Delisle-schaal werd in 1732 bedacht door Joseph-Nicolas Delisle, een Franse astronoom die in Rusland werkte. Ironisch genoeg werd zijn schaal daar populairder dan in zijn thuisland. Het idee om temperaturen te laten dalen naarmate het warmer werd, paste bij de Russische focus op extreme koude.
Réaumur daarentegen, ontwikkeld door René Antoine Ferchault de Réaumur, was een praktischere schaal. Omdat 80°Ré overeenkomt met het kookpunt van water, was het handig voor industriële processen zoals het stollen van glas of rijpen van kaas. In Zwitserland zie je Réaumur zelfs nu nog op oude kaasfabriekthermometers!
Beide schalen verloren terrein toen Celsius en Fahrenheit standaardiseerden. Toch blijven ze fascineren als voorbeelden van hoe wetenschap en cultuur samen meten (pun intended).
Wist je dat?
- Delisle’s fout: Zijn oorspronkelijke schaal had 2400 gradaties! Gelukkig vereenvoudigde een student het later tot 150°De voor vriespunt.
- Kaasliefde: In de Emmentaler kaasproductie wordt Réaumur soms nog gebruikt om fermentatietemperaturen te meten.
- Koude record: De koudst gemeten temperatuur ooit in Delisle was 559°De (-253°C), gemeten in Siberië in 1892.
- Dierenrijk: Réaumur schreef ook over insecten. Zijn temperatuurschaal was een bijzaak!
- Omgekeerde wereld: Als het buiten 30°C is, is dat -45°De. Hoe warmer, hoe lager de Delisle-waarde—verwarrend toch?
FAQ
Elke schaal ontstond in een andere tijd en regio. Wetenschappers ontwikkelden ze vaak voor specifieke experimenten, zoals Réaumur voor industriële toepassingen.
Ja, bijvoorbeeld in Zwitserse kaasfabrieken of historische wetenschappelijke literatuur. Het is een niche-schaal geworden.
Denk aan de verhouding: 1°De = -1,0667°Ré. Of gebruik onze online tool voor directe conversie!
Joseph-Nicolas Delisle wilde de schaal baseren op afkoeling, niet op opwarming. Vandaar de omgekeerde logica.
Niet echt, beide schalen zijn te specialistisch. Voor dagelijkse temperatuur gebruik je beter Celsius of Fahrenheit.