Delisle naar Kelvin omrekenen: Alles wat je moet weten

Heb je ooit een recept tegengekomen dat vraagt om een ovenstand van 100°De? Of ben je een historisch wetenschappelijk document aan het bestuderen? Dan is het converteren van Delisle naar Kelvin misschien precies wat je nodig hebt. Geen zorgen, het klinkt ingewikkelder dan het is. Laten we samen deze reis maken van een obscure temperatuurschaal naar de absolute eenheid van de wetenschap.

Unitdefinities

Wat is een Delisle (°De)?

De Delisle-schaal, bedacht door de Franse astronoom Joseph-Nicolas Delisle in 1732, is een temperatuurschaal waarvan de waarden dalen naarmate de temperatuur stijgt. Het kookpunt van water (100°C) is hier 0°De, terwijl het vriespunt (0°C) op 150°De ligt. Het werd ooit veel gebruikt in Rusland, maar is nu vooral een historische curiositeit.

Wat is een Kelvin (K)?

Kelvin, de SI-eenheid voor temperatuur, begint bij het absolute nulpunt (-273,15°C). In tegenstelling tot Celsius of Fahrenheit, kent Kelvin geen negatieve waarden. Wetenschappers gebruiken het voor thermodynamische berekeningen, zoals het beschrijven van de energie-efficiëntie van reacties of het gedrag van gassen.

Conversieformule

De formule om Delisle naar Kelvin om te rekenen is verrassend eenvoudig:
K = 373,15 – (De × 2/3)

Waarom 373,15? Omdat dit exact overeenkomt met 100°C (het kookpunt van water), wat 0°De is. Elke graad Delisle verlaagt de Kelvin-waarde met 2/3.

Voorbeeldberekeningen

Voorbeeld 1:
Stel je hebt 75°De.
K = 373,15 – (75 × 2/3)
K = 373,15 – 50 = 323,15 K
Dit komt overeen met 50°C (323,15K – 273,15).

Voorbeeld 2:
Een koude winterdag van 300°De (ja, dat is extreem!).
K = 373,15 – (300 × 2/3) = 373,15 – 200 = 173,15 K
Oftewel: -100°C, kouder dan de koudste temperatuur ooit op aarde gemeten.

Conversietabellen

Delisle naar Kelvin

Kelvin naar Delisle

Historische achtergrond en gebruik

Joseph-Nicolas Delisle ontwierp zijn schaal voor een Russische temperatuurstudie in de 18e eeuw. Ironisch genoeg werd zijn schaal daar later vervangen door Celsius, die logischer bleek voor dagelijks gebruik. Toch zie je Delisle soms terug in oude meteorologische archieven, vooral in Oost-Europa.

Kelvin daarentegen, genoemd naar Lord Kelvin (William Thomson), brak door in de 19e eeuw. Zijn schaal loste een groot probleem op: wetenschappers hadden een nulpunt nodig dat geen willekeurige waarde was (zoals het vriespunt van water). Absolute zero (0K) werd dat universele ankerpunt.

Wist je dat?

1. Omgekeerde logica: Delisle is een van de weinige schalen waar temperatuurstijging leidt tot een daling van de meetwaarde. Vergelijk het met een aftelklok.
2. Russische connectie: Tsaar Peter de Grote nodigde Delisle uit om sterrenwachten in Rusland op te zetten, wat indirect leidde tot de populariteit van zijn temperatuurschaal daar.
3. Kelvin in de ruimte: Satellieten meten vaak achtergrondstraling in het heelal met Kelvin, zoals de 2,725K van de kosmische microgolfachtergrond.
4. Kookpuntmysterie: Delisle koos 0°De voor het kookpunt van water, maar zonder correctie voor luchtdruk. Vandaar dat historische metingen soms afwijken.
5. Kunst en Kelvin: LED-verlichting gebruikt Kelvin om kleurtemperaturen te definiëren. 2700K is warm wit, 6500K is daglicht.

FAQ