Heb je ooit een recept uit de 17e eeuw gevonden waar temperaturen in "graden Rømer" staan? Of ben je een geschiedenisliefhebber die oude Deense wetenschappelijke documenten bestudeert? Dan is deze conversie tussen Celsius en Rømer precies wat je nodig hebt. Laten we eens kijken hoe je vandaag de dag nog kunt werken met deze bijna vergeten temperatuurschaal.
1 °C x 21÷40 + 7,5 = 8,025 °Rø
Gerelateerde berekeningen
Unit definitions
Wat is Celsius (°C)?
- Beschrijving: De Celsius-schaal is de meest gebruikte temperatuurschaal ter wereld, vooral in wetenschap en dagelijks leven.
- Symbool: °C
- Veelvoorkomend gebruik: Weerberichten, kooktemperaturen, medische metingen
- Definitie: 0°C is het vriespunt van water, 100°C het kookpunt (op zeeniveau)
Wat is Rømer (°Rø)?
- Beschrijving: Een historische temperatuurschaal ontwikkeld door de Deense astronoom Ole Rømer in 1701.
- Symbool: °Rø
- Veelvoorkomend gebruik: Historische referenties, specifieke Deense ambachten
- Definitie: 0°Rø was het vriespunt van pekel (zout water), 60°Rø het kookpunt van water
Conversieformule
De wiskundige relatie tussen Celsius en Rømer wordt gegeven door: °Rø = (°C × 21/40) + 7.5
Omgekeerd:
°C = (°Rø - 7.5) × 40/21
Voorbeeldberekeningen
- 20°C naar Rømer
(20 × 0.525) + 7.5 = 10.5 + 7.5 = 18°Rø - 100°Rø naar Celsius
(100 - 7.5) × 0.525 ≈ 92.5 × 0.525 ≈ 48.56°C
Conversietabellen
Celsius naar Rømer
| °C | °Rø |
|---|---|
| 0 | 7.5 |
| 10 | 12.75 |
| 20 | 18.0 |
| 30 | 23.25 |
| 40 | 28.5 |
| 50 | 33.75 |
| 60 | 39.0 |
| 70 | 44.25 |
| 80 | 49.5 |
| 90 | 54.75 |
| 100 | 60.0 |
Rømer naar Celsius
| °Rø | °C |
|---|---|
| 0 | -14.29 |
| 10 | 4.76 |
| 20 | 23.81 |
| 30 | 42.86 |
| 40 | 61.90 |
| 50 | 80.95 |
| 60 | 100.0 |
| 70 | 119.05 |
| 80 | 138.10 |
| 90 | 157.14 |
| 100 | 176.19 |
Historische context en gebruik
De Rømer-schaal ontstond in een tijd waarin thermometers nog in de kinderschoenen stonden. Ole Rømer, bekend van zijn werk aan de lichtsnelheid, creëerde deze schaal voor praktische metingen in Kopenhagen. Interessant genoeg koos hij bewust voor ongebruikelijke referentiepunten: het vriespunt van pekel (een mengsel van water en ammoniumchloride) en het kookpunt van zuiver water. Dit maakte de schaal vooral nuttig in koude Deense winters, waar temperaturen regelmatig onder het vriespunt van zoet water lagen.
Celsius daarentegen, ontwikkeld in 1742, werd al snel populairder vanwege zijn eenvoudige relatie tot water. Toch bleef de Rømer-schaal tot ver in de 19e eeuw in gebruik in delen van Scandinavië, vooral bij bierbrouwers en smeden die waarde hechtten aan traditionele methoden.
Wist je dat?
- Vreemde referentiepunten: Rømer kalibreerde zijn thermometer eerst met sneeuw (0°Rø) en kokend water (60°Rø), maar later werd pekel het officiële nulpunt.
- Fahrenheit's inspiratie: Gabriel Fahrenheit bezocht Rømer in 1708 en baseerde zijn eigen temperatuurschaal deels op diens werk, wat verklaart waarom beide schalen decimale breuken vermeden.
- Practisch ontwerp: De schaalverdeling (1/40 van het verschil tussen vries- en kookpunt) maakte berekeningen handig voor ambachtslieden zonder academische opleiding.
- Museumstukken: Enkele antieke Deense klokken hebben nog steeds thermometers met de Rømer-schaal, vooral in het Museum van Technologie in Helsingør.
- Kookkunst: Traditionele Deense glögg-recepten uit de 18e eeuw specificeren soms temperaturen in Rømer, wat uitdagingen oplevert voor moderne hobbykoks.
FAQ
De Rømer-schaal wordt tegenwoordig vooral gebruikt in historische contexten of bij het reproduceren van oude experimenten. Denk aan academisch onderzoek of hobbyisten die oude wetenschappelijke methoden naspelen.
De formule zorgt voor een exacte wiskundige conversie, maar praktisch gezien hangt de nauwkeurigheid af van het aantal decimalen dat je gebruikt tijdens het rekenen. Afrondingsfouten kunnen optreden bij te weinig decimalen.
Nee, de schaal is grotendeels vervangen door Celsius en Fahrenheit. Je vindt hem soms terug in musea, historische boeken of bij bepaalde ambachtelijke brouwprocessen in Denemarken.
Ja, maar dan moet je eerst Rømer naar Celsius converteren en daarna Celsius naar Kelvin. De formule is: K = (°Rø - 7.5) × 40/21 + 273.15.
Ole Rømer koos voor een zoutoplossing omdat die een lagere vriespunt heeft dan zuiver water, wat handig was voor het kalibreren van thermometers in koude klimaten.