U

World of Units

German Elle naar Meter: Reis door de Tijd met Metingen

Stel, je bent een middeleeuwse kleermaker in Keulen en moet een mantel maken voor een rijke koopman. In plaats van een moderne rolmaat gebruik je een houten stok die precies één Elle meet. Tegenwoordig klinkt dat exotisch, maar met onze converter breng je die historische eenheid moeiteloos terug naar meters. Probeer het zelf maar!

Van
Naar
Meter
Meter

1 Elle x 0,573 = 0,573 m

De Duitse Elle is meer dan een vergeten meeteenheid, het is een venster naar hoe onze voorouders de wereld zagen. In dit artikel ontrafelen we niet alleen de conversie, maar duiken we ook in verhalen over handelsroutes en ambachtelijke tradities. Wist je trouwens dat sommige oude Duitse stadsmuren nog steeds sporen van Elle-maten vertonen?

Unit definities

Wat is een Duitse Elle (Elle)?

  • Beschrijving: Traditionele lengtemaat gebaseerd op de lengte van een menselijke onderarm
  • Symbool: Geen officieel symbool, vaak "Elle" geschreven
  • Gebruik: Textielhandel, meubelmakerij en bouw tot de 19e eeuw
  • Definitie: 1 Elle = 16 Zoll (Duitse duimen) ≈ 57,3 centimeter

Wat is een meter (m)?

  • Beschrijving: Basiseenheid van lengte in het metrieke stelsel
  • Symbool: m
  • Gebruik: Wereldwijd standaard in wetenschap en dagelijks leven
  • Definitie: Sinds 1983 gedefinieerd via de lichtsnelheid in vacuüm

Conversieformule

De magische formule voor omrekenen is simpeler dan een middeleeuwse breuk: Elle naar meter: Aantal Ellen × 0,573 = meters
Meter naar Elle: Aantal meters ÷ 0,573 = Ellen

Voorbeeld 1:
Een 15e-eeuws tapijt van 4 Ellen lang
4 × 0,573 = 2,892 meter

Voorbeeld 2:
Een moderne stofrol van 3 meter
3 ÷ 0,573 ≈ 5,236 Ellen

Conversietabellen

Duitse Elle naar meter

EllenMeters
10.573
21.146
31.719
42.292
52.865
63.438
74.011
84.584
95.157
105.73

Meter naar Duitse Elle

MetersEllen (afgerond)
0.50.87
11.75
1.52.62
23.49
2.54.36
35.24
3.56.11
46.98
4.57.85
58.73

Historische achtergrond

De Elle heeft zijn wortels in het oude Egypte, waar de 'koninklijke cubit' al rond 2700 v.Chr. werd gebruikt. In Duitsland ontstond pas in de middeleeuwen een gestandaardiseerde versie, mede dankzij gilden die eerlijke handel wilden garanderen. Een leuke anekdote: in Frankfurt was de officiële Elle-staaf aan het stadhuis bevestigd, zodat handelaren hun eigen meetstokken konden ijken.

Met de invoering van het metrieke stelsel in 1872 (ja, Duitsland was hier laat mee!) verdween de Elle naar de achtergrond. Toch bleven sommige kleermakers hem nog decennia gebruiken. Uit gewoonte, of misschien uit nostalgie.

Interessante feiten

  1. Goudstandaard van de middeleeuwen: In Neurenberg werd de Elle gebruikt om de breedte van lakenstoffen te controleren. Te smalle rollen kregen een boete!
  2. Vrouwenwerk? Vreemd maar waar: in sommige Duitse steden mochten alleen vrouwelijke ambtenaren ('Ellenmeisterinnen') officiële maten verifiëren.
  3. Architectonisch spoor: De hoogte van de Dom van Keulen is precies 144 Ellen, een symbolisch getal in de christelijke architectuur.
  4. Napoleons erfenis: De Franse bezetting (1806-1813) versnelde de acceptatie van meters, maar lokte ook protest uit van traditionele ambachtslieden.
  5. Moderne echo: Bij de restauratie van historische gebouwen gebruiken architecten soms nog Elle-maten om authentieke verhoudingen te behouden.

FAQ